Η Μελίνα είναι μικρή, ζει ευτυχισμένη με απέραντη αγάπη. Η Μελίνα είναι παιδί, ζει ευτυχισμένη με απέραντη αγάπη. Γίνεται έφηβη, ζει ευτυχισμένη με απέραντη αγάπη κι είναι ανυποψίαστη. Η Μελίνα ξεκινάει να έχει όνειρα, αλλά αντιλαμβάνεται με πίκρα πως δεν θα τα πραγματοποιήσει. Η Μελίνα αντιλαμβάνεται τη λέξη ενοχή, γίνεται νύφη, χωρίς να έχει πάρει ποτέ ένα γλυκό μαθητικό φιλί, και παύει να ζει ευτυχισμένη. Η απέραντη αγάπη τιμολογείται, κοστολογείται και σαν ελαττωματικό προϊόν μπαίνει στο καλάθι των εκπτώσεων. Η μάνα της ξεχνάει την απέραντη αγάπη και την υποβάλει σε μια πικρή παραδοχή.
«Τα χρόνια ίδια είναι πάντα…Το χρήμα το ίδιο είναι.»
Η Μελίνα είναι γυναίκα. Κακοποιείται σωματικά και ψυχικά, κρύβει τη γυναικεία της υπόσταση πίσω από τον φόβο, την ενοχή, την απόγνωση και τον εξευτελισμό. Διαφυλάττει τη μητρότητα, τη μόνη της εκδοχή, που της δίνει ευτυχία και παρηγοριά, την κάνει να δείχνει χρήσιμη. Της δίνει το μοναδικό σημάδι της πάνω στη γη. Όποιο όνομα και να βάλει ο αναγνώστης, στη θέση του Μελίνα, η ιστορία θα παραμείνει ίδια και θα αφορά μια βάναυση και κακοποιητική σχέση…
Το μυθιστόρημα Ίσκιοι στο Φως, της κυρίας Παπανδρέου, είναι γυναικεία υπόθεση. Ύμνος κι ανάθεμα, μαχαίρι δίκοπο και μετάξι, σομόν τριανταφυλλένια μπουμπούκια και όψιμα κίτρινα τριαντάφυλλα. Η αρχή του δίνει το μήνυμα της αναμονής. «Είμαστε εν αναμονή…», λέει ο γιατρός για τη Μελίνα, την ηρωίδα της ιστορίας -ή μήπως αναμονή για τον αναγνώστη; Η ιστορία έχει μορφή αλυσιδωτής αντίδρασης· γι΄ αυτό και η αναμονή, προκειμένου να αποκαλυφθεί η ενέργεια-αποτέλεσμα που εκλύεται, μέχρι το τέλος.
«Η αντίδραση έγινε θυμός, ο θυμός ενοχή και η ενοχή, μέρα με τη μέρα, απόγνωση που θόλωνε το βλέμμα. Έτσι, χρόνο με το χρόνο, αυτή η αίσθηση της απελπισίας, της απόγνωσης, του τέλματος…»
Πόσες μάχες, αλήθεια, μπορεί να δώσει μια γυναίκα με τον ίδιο της τον εαυτό ώσπου να πάρει τη ζωή της στα χέρια της; Πόσα εμπόδια πρέπει να υπερπηδήσει, Η Μελίνα αναγκάζεται να ζυγίσει τη γυναικεία με τη μητρική της υπόσταση, μόνο που αυτό το ζύγισμα έχει πάντα αντίβαρο ασήκωτο.
Μια απόφαση ζωής θα την οδηγήσει στην οδό Χρυσανθέμων, αριθμός 52. Και το χρώμα θα αρχίσει να λογίζεται δείκτης θάρρους και μεταμόρφωσης. Τα χρωματιστά χρυσάνθεμα θα γίνουν αφετηρία για μια νέα ζωή, «…κι επιτέλους, οι ίσκιοι είχαν αρχίσει να ξεθωριάζουν στο φως.». Η ηρωίδα είναι σαν ένα τρομαγμένο παιδί, υποταγμένο, χωρίς βούληση, όταν φτάνει στην οδό Χρυσανθέμων -έχει σημασία η επανάληψη του δρόμου. Η ζωή της έχει σταματήσει στα 19 της χρόνια που έγινε σύζυγος ενός σκληρού εξουσιαστικού άντρα, στα όρια της παραφροσύνης. Μετά από 25 χρόνια, στα 44, ο χρόνος είναι σταματημένος. Βιώνει ένα χρέος που δεν αποπληρώνεται ποτέ. Πάντα κάποιος θα το υπερμεγεθύνει στη συνείδησή της. Χρειάζεται ένα παραμύθι για να διώξει τους εφιάλτες της, τις επίκτητες ενοχές και την απόλυτη μοναξιά της. Η Μελπομένη θα γίνει η νεράιδα της, μια τραγική θηλυκή φιγούρα, που σε μακρινές εποχές έζησε πόνο κι απόγνωση. Ο Κωνσταντίνος είναι τα ανεκπλήρωτα όνειρα της αγάπης της. Ο μεγάλος έρωτας, ο πρώτος. Η σχέση τους είναι μια πρωτόλεια συνθήκη δύο εφήβων. Πρόκειται για την προσωποποίηση μιας τραγικής ειρωνείας οι στιγμές των δύο αυτών ανθρώπων, μια αγκαλιά, ένα χάιδεμα, ένα φιλί, ένα κοίταγμα στα μάτια φαντάζουν σαν θεόρατες πράξεις αυταπάρνησης, ενώ στην ουσία είναι απλές αυτονόητες στιγμές. Η συγγραφέας φορτίζει αυτές τις στιγμές, όταν με μια θαυμάσια σύγκριση ανακαλεί το θυμικό του αναγνώστη. Την ίδια ακριβώς αντίδραση έχουν ο Ανδρέας και ο Κωνσταντίνος απέναντι στη Μελίνα (της πιάνουν το πηγούνι για να της μιλήσουν, σε διαφορετική χρονική περίοδο). Ο αναγνώστης θα φορτιστεί με συγκίνηση και δυνατά συναισθήματα απέναντι σε τέτοιες εικόνες, που είναι αρκετές.
Όλα σε αυτή την ιστορία είναι καμωμένα έτσι, ώστε να δίνουν με τον τρόπο τους τα μηνύματα που θέλει να περάσει η συγγραφέας. Ακόμα και ο τρόπος που είναι γραμμένο το βιβλίο αυτό. Το πρώτο του μέρος, είναι οι Ίσκιοι. Δεν υπάρχουν διάλογοι, ο λόγος είναι πλάγιος, αφηγηματικός ή εξομολογητικός. Έτσι, ο αναγνώστης κατανοεί την εσωτερική πάλη της ηρωίδας, τη μοναξιά και τη μάχη της με τον φόβο. Οι λέξεις έχον τρόμο, σκοτεινιά κι απόγνωση. Ντύνουν την ψυχολογική κατάσταση της Μελίνας και δείχνουν τον Ανδρέα σαν αυτό που είναι ακριβώς: μια εγωπαθής απειλή. Τον γιγαντώνουν, του δίνουν μορφή ανίκητη και μυστηρίου. Είναι η σκοτεινιά της ιστορίας, αλλά και η έμμεση τραγικότητα, που θα φανεί στο δεύτερο μέρος. Εκεί, είναι το Φως. Η Μελίνα στηρίζεται στον εαυτό της, αντιδρά, φοβάται αλλά δεν υποκύπτει. Μιλάει, φωνάζει με τις πράξεις της. Αγαπάει, αποφασίζει, δημιουργεί, ανακαλύπτει και κατανοεί. Το δεύτερο μέρος έχει διαλόγους, επικοινωνία, εξωστρέφεια. Η ζωή της αλλάζει και καταφέρνει να αποδείξει πως ο αδύναμος είναι αυτός που απειλεί. Η δύναμή του φαίνεται επίπλαστη, αφού υπάρχει μόνο αν δημιουργήσει το θύμα του. Αν δεν διαιωνίσει μια κατάσταση παθογένειας κι εξουσιαστική θα χαθεί. Αυτή είναι και η πραγματικότητα για κάθε μορφή βίας, εκφοβισμού και κακοποίησης. Υπάρχει, όσο τροφοδοτείται από τον θύτη.
Το Ίσκιοι στο Φως είναι μια ιστορία που αν και θίγει σοβαρές κι επίκαιρες καταστάσεις της σημερινής κοινωνίας, θέτει ως στόχο να φωτίσει ένα μήνυμα ανθρώπινο και μοναδικό: η αγάπη, σε όλες τις εκφάνσεις της, είναι η μόνη μορφή δικαίωσης, είναι η πιο επίπονη μάχη που μπορεί κάποιος να δώσει. ΄Ο, τι κι αν χάσει, τόσα θα κερδίσει. Ο αναγνώστης διαβάζει και θυσιάζεται, πονάει και φοβάται, λυτρώνεται και αγωνιά, χάνει την εμπιστοσύνη του και νιώθει ευάλωτος και αδύναμος, δυνατός και άτρωτος. Συμπορεύεται με τα πρόσωπα της ιστορίας γιατί μόνο έτσι θα κατανοήσει τις δικές του αλήθειες.
«Τελικά, η αγάπη πονάει περισσότερο απ΄ όσο το όνειρο. Τελικά η ζωή τα φέρνει πάντα ίσα στη χαρά, ίσα και στον πόνο»
Σας το προτείνω ανεπιφύλακτα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου