ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΦΑΝΗ ΚΕΧΑΓΙΑ στο "ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΠΑΡΕΑΣ"

Η Φανή Κεχαγιά γεννήθηκε στην Κομοτηνή, αλλά μεγάλωσε και ζει στις Σέρρες. Σπούδασε Αρχαιολογία, αλλά εργάζεται ως φιλόλογος στη Δημόσια Εκπαίδευση. Ονειρεύτηκε να παντρευτεί καλοκαίρι, αλλά παντρεύτηκε χειμώνα. Λαχταρούσε τέσσερα παιδιά, αλλά απέκτησε δύο. Είναι ευτυχισμένη γιατί ασχολείται με αυτό που ανέκαθεν ονειρευόταν, τη συγγραφή. Πιστεύει ότι ο άνθρωπος πρέπει διαρκώς να διευρύνει το πνεύμα του, για αυτό και τα ταξίδια και οι ξένες γλώσσες αποτελούν πυξίδα και εφόδιο στη ζωή της. Το «΄Ήθελα μόνο να με αγαπήσεις» είναι το πρώτο της μυθιστόρημα.

 

    

    Πρώτα από όλα ποιο το κίνητρο που σ΄έκανε να ασχοληθείς με τη συγγραφή. Θα σε ενδιέφερε κάποιο άλλο είδος πέρα του μυθιστορήματος όπως είναι πχ η ποίηση, σενάριο, ή οτιδήποτε άλλο;

Fani Kexagia Με τη συγγραφή ασχολούμαι από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Νομίζω είναι εγγενές μικρόβιο, έμφυτο. Φυσικά, οι πρώτες μου προσπάθειες ήταν αφελείς, είχαν αυτόν τον έντονο συναισθηματισμό και το εξομολογητικό ύφος που χαρακτηρίζει τις εφηβικές και δη κοριτσίστικες απόπειρες.
Αλλά, επειδή το «μικρόβιο» με έτρωγε –και ακόμη με τρώει- καταπιάστηκα με διάφορα είδη. Παραμύθια, διηγήματα, χρονογραφήματα και, ναι, έχω γράψει και θεατρικά σενάρια. Συγκεκριμένα ένα θεατρικό μου, μια κωμωδία με 20 ρόλους, ανέβηκε πριν ένα μήνα στο σανίδι εδώ στην πόλη μου. Όσο για την ποίηση… έχω γράψει και ποιήματα. Γράφω και ποιήματα και στίχους, όταν το μυαλό μου το έχει ανάγκη. Ξέρετε, η ποίηση είναι μια εντελώς διαφορετική υπόθεση. Είναι η λέξη που υπερέχει έναντι όλων. Αλλά δεν μπορώ να πω πως είναι το αγαπημένο είδος. Είμαι, βλέπετε, παραμυθού, πλάθω ιστορίες με αρχή, μέση και τέλος. Η αοριστία, η ασάφεια, η εσωτερικότητα της ποίησης δε μου ταιριάζει. Η πεζογραφία είναι η μεγάλη αγάπη μου

     Έχεις ιδιαίτερη σχέση με το αναγνωστικό κοινό, που μοιάζει να είναι προϋπόθεση για να γράψεις. Τι σου έχει προσφέρει αυτή η σχέση ως τώρα;

 Fani Kexagia Δεν ξέρω να υπάρχει συγγραφέας που να ισχυρίζεται πως δεν τον ενδιαφέρει η αποδοχή από τον αναγνώστη. Αυτός που γράφει από εσώτερη ανάγκη να βγάλει το μέσα έξω τροφοδοτείται ακριβώς από αυτή την αποδοχή. Ένα αναγνωστικό κοινό, που αγκαλιάζει το έργο ενός συγγραφέα, του όποιου συγγραφέα, και το αγαπάει, λειτουργεί ως κινητήριος δύναμη για τον συγγραφέα, του δίνει δύναμη και τον τρέφει με λαχτάρα να συνεχίσει.
Το ίδιο, φυσικά, συμβαίνει και σε μένα. Όταν γράφω, γράφω για μένα, δεν έχω στο νου μου τον αναγνώστη. Αλλά από τη στιγμή που το έργο τελειώνει, αρχίζει το τρέμουλο. Θα αγαπηθεί η γραφή μου; Θα έχει απήχηση το έργο; Θα αγαπηθεί; Θα απορριφθεί;
Εννοείται πως έχω κατά νου πως δεν είναι εφικτό και ούτε, άλλωστε, φυσιολογικό, να αρέσω σε όλους. Κάθε συγγραφέας έχει τους πιστούς του και άλλους που το στιλ γραφής του τους αφήνει παγερά αδιάφορους ή ακόμη και τους είναι ενοχλητικό. Αλλά είναι τόσοι οι συγγραφείς και τόσο πολλοί –ευτυχώς- αυτοί που διαβάζουν, που ο καθένας μπορεί να έχει το δικό του κοινό στο οποίο απευθύνεται με το έργο του.
Επομένως, η σχέση με τον αναγνώστη είναι αμφίδρομη, πρόκειται για μία διαρκή και ζωογόνα ανατροφοδότηση που πιστεύω ωφελεί και τις δύο πλευρές. Και τον αναγνώστη, γιατί τον κάνει ολοένα πιο απαιτητικό, και τον συγγραφέα, γιατί τον κάνει πιο απαιτητικό με τον εαυτό του.

      Tι χαρακτηριστικά πρέπει να διαθέτει ο ήρωας ενός μυθιστορήματός για σενα;

Fani Kexagia Σε αυτή την ερώτηση προτιμώ να απαντήσω ως αναγνώστρια και όχι ως συγγραφέας. Καταρχάς, δε νομίζω πως πρέπει να διαθέτει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Αναλογιζόμενη τους ήρωες που με έχουν συνεπάρει όλα αυτά τα χρόνια που διαβάζω, δε βρίσκω κανένα κοινό χαρακτηριστικό μεταξύ τους, ώστε να μπορώ να ομαδοποιήσω κάποια. Νομίζω τελικά πως αυτό που πρέπει να διαθέτει πρωτίστως ένας ήρωας για μένα είναι να είναι αληθοφανής, να με κάνει να τον πιστεύω και όχι κατ’ ανάγκη να ταυτίζομαι μαζί του. Αν το καταφέρει και αυτό, τότε πρόκειται για έναν ήρωα που θα με αφήσει ξάγρυπνη για αρκετό καιρό αφότου έχω τελειώσει το βιβλίο.

        

      Πώς εμπνεύστηκες το «ΗΘΕΛΑ ΜΟΝΟ ΝΑ ΜΕ ΑΓΑΠΗΣΕΙΣ»; Πώς σύνθεσες τους χαρακτήρες, τους πρωταγωνιστές και την πολύπλοκη ιστορία;

Fani Kexagia Εδώ είναι λίγο περίεργα τα πράγματα…
Πρώτα οραματίστηκα τον χώρο, το μέρος όπου θέλω να γράψω μια ιστορία. Τα πρόσωπα ήρθαν μετά.
Επέλεξα το Ντουμπρόβνικ ως αρχικό τόπο εκτύλιξης της πλοκής, νομίζω από λαχτάρα να αξιωθώ να πάω κάποια στιγμή. Ταξίδια που δεν μπορώ να κάνω, τα κατασκευάζω με τη φαντασία. Όταν μετά την ολοκλήρωση του μυθιστορήματος κατάφερα τελικά να πάω στο Ντουμπρόβνικ, ήταν σαν να το γνώριζα ήδη.
Από της στιγμή που ο τόπος είχε στηθεί τρισδιάστατος στο μυαλό μου, ιστορικά, πολιτικά, χωροταξικά, αφού φαντάστηκα μέχρι και την παραμικρή λεπτομέρεια –μετά από αρκετή αναζήτηση και μελέτη, βέβαια- τότε μόνο μπόρεσα να τοποθετήσω τους χαρακτήρες μέσα του, να τους πλάσω κι αυτούς τρισδιάστατους, με τις παραξενιές και τα ελαττώματά τους, τις βαθύτερες σκέψεις και τα συναισθήματά τους.

          Πες μας λίγα λόγια για το βιβλίο σου!

Fani Kexagia Αχ, εδώ με δυσκολεύετε πολύ. Πώς να πεις λίγα λόγια για ένα βιβλίο 480 σελίδων; Χμμμμ… Τι να πρωτοπώ; Πρόκειται για δύο ιστορίες που πλέκονται περίπου στα 2/3 του βιβλίου. Η μία ξετυλίγεται στη Ραγούζα (σημερινό Ντουμπρόβνικ) του τέλους του 18ου αιώνα. Η δεύτερη λαμβάνει χώρα στις αρχές του 2000, μετατοπίζεται από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα, μετά περνάει στην Κρήτη, στο Άγιο Όρος, πάλι στην Αθήνα, πάλι στο Άγιο όρος, στο σημερινό Ντουμπρόβνικ. Γενικώς η ιστορία εξακτινώνεται σε όλα αυτά τα μέρη, υπάρχουν δύο βασικά ζευγάρια ηρώων, ένα σε κάθε χρονικό επίπεδο, αλλά από κει και πέρα είναι πολλά τα πρόσωπα που εμπλέκονται και στις δύο ιστορίες και είτε με τις πράξεις τους είτε με τα λόγια τους κλωτσούν το κουβάρι της πλοκής σε περίεργα μπερδέματα.
Σας ζητώ συγνώμη που δεν μπορώ να πω περισσότερα, αλλά θα δείτε πως, όταν διαβάσετε κι εσείς το βιβλίο, θα σας είναι αρκετά δύσκολο να περιγράψετε την υπόθεση σε όποιον σας το ζητήσει.
Να πω μόνο πως το «Ήθελα μόνο να με αγαπήσεις» του τίτλου, ως έκκληση, δεν αφορά μόνο την κεντρική ηρωίδα ή τον κεντρικό ήρωα, αλλά λίγο-πολύ όλους τους χαρακτήρες του βιβλίου.

 Στο βιβλίο σου οι ήρωες σου θα γίνουν πιόνια στα χέρια της μοίρας. Αλήθεια τι ρόλο παίζει η μοίρα στη ζωή σου;

 

Fani Kexagia Τεράστιο! Αν δεν το πίστευα, δε θα μπορούσα να γράψω γι’ αυτό. Τα σημαντικότερα γεγονότα στη ζωή μου ήταν καθαρά παιχνίδια της μοίρας, κάτι που, βέβαια, κατανόησα εκ των υστέρων, όταν τα αναλογίστηκα.

 Η προκαθορισμένη μοίρα για την ηρωες σου αποτελεί γεγονός ή προκατάληψη;

      Fani Kexagia Μιλάτε για το γραμμένο. Είναι κάτι που διαπραγματεύομαι στο βιβλίο, που αντιμετωπίζουν οι ήρωες του βιβλίου μου, αλλά δεν μπορώ να σας πω αν είναι κάτι στο οποίο πιστεύω, είτε από θεολογική είτε από συμπαντική άποψη. Η λογική μου το αντικρούει, αλλά έχω ερωτηματικά και προβληματίζομαι γι’ αυτό, δηλαδή για το πόσο είναι προδιαγεγραμμένη η μοίρα του κάθε ανθρώπου. Πιστεύω πολύ στην ανθρώπινη βούληση. Διαχειρίζομαι, λογοτεχνική αδεία, τη μοίρα ως δεδομένη, αλλά ουσιαστικά δεν πιστεύω πως είναι προκαθορισμένη. Συνεπώς, όχι, η μοίρα ως γραμμένο δε συνιστά ούτε για μένα ούτε για τους ήρωές μου προκατάληψη. Τώρα, ο βαθμός τυχαιότητας και μοιραίου πάνω στα οποία συμβαίνουν πράγματα στη ζωή μας είναι ένα εντελώς διαφορετικό ζήτημα…

        Πιστεύεις πως μπορούμε να αλλάξουμε την μοίρα μας- αφού η παροιμία λέει: ότι γράφει δεν ξεγράφει;

Fani Kexagia Πιστεύω πολύ δυνατά στην ανθρώπινη βούληση και ελευθερία, το είπα και πιο πάνω. Άσχετα από την υπόθεση του βιβλίου, φρονώ πως ο καθένας μας με τις αποφάσεις, τις πράξεις ή την απραξία του, είναι δημιουργός της δικής του μοίρας.

       Συγγραφή και παράλληλη εργασία. Πόσο εφικτό μπορεί να είναι για έναν συγγραφέα αυτός ο συνδυασμός χωρίς τις ανάλογες συνέπειες αντίστοιχα γνωρίζοντας ότι η συγγραφή "επιβάλλει" καθαρό μυαλό και ένα είδος ηρεμίας από οποιουσδήποτε εξωτερικούς παράγοντες;

Fani Kexagia Είναι δύσκολο και κοπιαστικό, αλλά δεν είναι ανέφικτο. Δεν μπορώ να μιλήσω για άλλους συγγραφείς, μόνο για μένα μπορώ να μιλήσω. Η δουλειά του εκπαιδευτικού απαιτεί μεγάλη αφοσίωση και πολύς χρόνο δαπανάται σε εξωδιδακτικές ασχολίες (προετοιμασία, διόρθωση γραπτών), αλλά υπάρχουν πάντα οι διακοπές, κυρίως οι καλοκαιρινές που είναι καίρια ελεύθερος χρόνος. Εξάλλου, όταν έχεις ανάγκη να γράψεις, πάντα βρίσκεις χρόνο να το κάνεις, ακόμη και σε βάρος του ύπνου σου. Ο δικός μου συγγραφικός χρόνος ξεκινάει πολλές φορές μεταμεσονύχτια, όταν όλες οι άλλες υποχρεώσεις έχουν διευθετηθεί.

Πώς θυμάσαι τον δάσκαλο στον οποίο οφείλεις τη σχέση σου με τις λέξεις, τη συγγραφή αλλά πιθανόν και με το επάγγελμα που ακολουθείς;

Fani Kexagia Με μεγάλο θαυμασμό και αγάπη τώρα, εκείνη την εποχή άγγιζε τη λατρεία. Είναι η φιλόλογός μου της Β΄ Γυμνασίου, κυρία Παναγοπούλου, φωτισμένη δασκάλα. Ήταν πρότυπο για μένα η ίδια και καθοριστικοί οι διάλογοι που κάναμε μέσα στην τάξη. Βέβαια, είχα την τύχη να έχω αρκετούς φωτισμένους δασκάλους στα φιλολογικά μαθήματα. (Όχι ότι δεν ήταν αξιόλογοι αυτοί των θετικών μαθημάτων, απλώς εγώ ήμουν παντελώς αδιάφορη γι’ αυτά).

        Μεγάλωσες με ιστορίες. Ποια δεν θα ξεχάσεις ποτέ;

Fani Kexagia Την ερωτική ιστορία της γιαγιάς μου, μεγαλωμένη από θετή οικογένεια στο Σουφλί, που αγαπούσε κάποιον, αλλά την πάντρεψαν με τον παππού με το ζόρι. Μου την αφηγήθηκε, ενώ ήταν κατάκοιτη με σπασμένο πόδι, στην εφηβεία μου, δεν την γνώριζε κανένα από τα παιδιά της και κάποια στιγμή ονειρεύομαι να γράψω ένα βιβλίο γι’ αυτήν. Ο τίτλος θα είναι «Ευδοκία».

Ποια υπήρξε η λογοτεχνική σου «καταγωγή»; Ποιοι συγγραφείς, βιβλία και ήρωες σε επηρέασαν;

Fani Kexagia Ποιον να πρωτοθυμηθώ; 😀Ήμουν πολύ «διαβαστερό» παιδί, ελάχιστα έπαιξα με κούκλες ή στις γειτονιές. Διάβαζα τα πάντα. Ελληνική και ξένη λογοτεχνία, περιοδικά, κόμικς, ειδικά Αστερίξ, Άρλεκιν, Αγκάθα Κρίστι… τα πάντα σας λέω. Ιούλιο Βερν, Ντίκενς, Παπαντωνίου, Άλκη Ζέη… Από ήρωες και ηρωίδες, Πολυάννα, Μαίρη Πόπινς, Μιχαήλ Στρογκώφ –το αγαπημένο μου. Μπορώ να σας γράψω λίστες ολόκληρες, αλλά δε νομίζω πως χρειάζεται.
Από βιβλίο είχα συγκλονιστεί με τον Καπετάν Μιχάλη του Καζαντζάκη μικρή.

         Υπάρχει κάτι θεματικά με το οποίο δεν έχες μέχρι τώρα καταπιαστεί και θα ηθελες να το επιχειρήσεις;

Fani Kexagia Δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι αυτή τη στιγμή, αλλά νομίζω πως δεν υπάρχει κάποιο θέμα που είναι ταμπού για μένα. Θα μπορούσα να γράψω για οτιδήποτε, φτάνει να μου έκανε κλικ. Να έχει αυτό που λέμε «εύρημα». Να μου εξάπτει τη φαντασία, να με αγγίξει.

       Θεωρείς πως η φαντασία, οι εμπειρίες  και το ταλέντο είναι ικανά να ανταπεξέλθουν στην συγγραφή ενός βιβλίου ή επιβάλλεται και μια περισσότερο μόρφωση ώστε να είναι δεδομένη και η επιτυχία;

Fani Kexagia Δεν ξέρω τι εννοείτε όταν αναφέρεστε στην επιτυχία. Επιτυχία μπορεί να είναι οι πωλήσεις, η κριτική έγκυρη λογοτεχνική ή ακόμη και να αγαπήσουν τα γραπτά σου δυο τρεις άνθρωποι που εκτιμάς.
Στοιχειώδης ικανότητα στον χειρισμό της γλώσσας ίσως χρειάζεται, όχι απαραίτητα, όμως, βαριά μόρφωση. Δεν μπορούν όλοι οι μορφωμένοι να γράψουν. Εννοώ, η μόρφωση είναι αναγκαία, αλλά όχι επαρκής συνθήση για τη συγγραφή.
Ψυχή χρειάζεται για να γράψεις. Ψυχή! Σας θυμίζω τον Μακρυγιάννη. Η μόρφωση του έλειπε, η ψυχή, όμως, όχι.

    

      Έμπνευση. Υπάρχουν στιγμές που σε ανύποπτο χώρο και χρόνο απρόοπτα χτυπάει το καμπανάκι; Τι γίνετε όταν έρθει απρόσμενα και σε βρει μακριά από τον προσωπικό σου χώρο; 

Fani Kexagia Ουουουου, αν υπάρχουν λέει… Κατεξοχήν σε ανύποπτο χρόνο χτυπάει το καμπανάκι της έμπνευσης. Εκεί που ξαπλώνεις ξεθεωμένη και λαχταράς να βυθιστείς σε ύπνους χωρίς όνειρα, οδηγώντας, ακούγοντας ένα τραγούδι, μυρίζοντας κάτι, περπατώντας, πηγαίνοντας το παιδί στο βόλει… οποτεδήποτε.
Γι’ αυτό έχω πάντα μαζί μου, στην τσάντα, στο αυτοκίνητο, στο κομοδίνο, σημειωματάρια, μολύβια, στυλό. Είμαι ετοιμοπόλεμη, γιατί, αν πω να αφήσω κάποια σκέψη για αργότερα, πάει, πέταξε. Ποτέ δεν καταφέρνω να την αναπαράγω, τουλάχιστον όχι στην αρχική της σύλληψη. Έχει τύχει επίσης μάλιστα κάποιες φορές που πετάγομαι πρόχειρα κάπου να μου έρθει στο νου μια σκηνή, μια σκέψη, ένας στίχος και να μην έχω κάτι μαζί μου να γράψω. Ε, τότε το στέλνω sms στο κινητό μου. Ναι, το έχω κάνει και αυτό. 

      Ελεύθερος χρόνος; Και πως αξιοποιείται;

Fani Kexagia Αν και σχεδόν ανύπαρκτος, με διάβασμα, γυμναστήριο –έχω πρόβλημα με τη μέση μου και τουλάχιστον η γιόγκα και το πιλάτες είναι αναγκαία- μια έξοδος με φίλους, καμιά ταινία, θέατρο…
Θα ήθελα να κοιμόμουν περισσότερο. Ο ύπνος αλήθεια μου λείπει πολύ. 

     Τελειώνοντας συγγραφικά το βιβλίο...και ολοκληρωμένο πλέον στα χέρια σου, εσυ από τη θέση του αναγνώστη έχει υπάρξει στιγμή που σε έβαλε στη διαδικασία να σε κάνει να σκεφτείς, να αναλογιστείς ,να γίνεις πιο ώριμη κατά κάποιο τρόπο από αυτό το οποίο εσυ η  ίδια δημιούργησες 

Fani Kexagia Όσοι και όσες από εσάς διαβάσετε το βιβλίο θα δείτε πως είναι ένα βιβλίο που ολοκληρώνεται μέσα από την κάθαρση των ηρώων του. Την όποια κάθαρση, που είναι διαφορετική και λειτουργεί διαφορετικά για τον καθένα.
Οπότε, αν έχω κερδίσει κάτι πρώτα ως συγγραφέας και παράλληλα ως αναγνώστρια του βιβλίου μου, αυτό είναι η δική μου, προσωπική κάθαρση.

       

     Έχεις έρθει κάποιες φορές στη θέση ενός δύσκολου αναγνώστη-κριτή ώστε να στήσεις το βιβλίο σου "Στον τοίχο" και να αρχίσεις να του ασκείς μια δυσκολη αντικειμενικά κριτική; Κι αν ναι χωρίς να θέλω να κουράσω πες μας το αποτέλεσμα!!

Fani Kexagia Καταρχάς, δε με κουράζετε, απολαμβάνω τη συζήτησή μας πολύ!
Και, ναι, είμαι ο σκληρότερος κριτής, όχι μόνο αυτού του βιβλίου, αλλά κάθε κειμένου μου. Τα ψειρίζω, τα διορθώνω διαρκώς, διαγράφω, ξαναγράφω, ανασυνθέτω. Κάθε φράση τη διυλίζω άπειρες φορές μέχρι να φτάσω σε ένα αποτέλεσμα που να μου είναι ανεκτό, και πάλι δεν είμαι ποτέ απόλυτα ικανοποιημένη.
Βάζοντας τα γραπτά μου πλάι στους μεγάλους κλασικούς, πάντα μου φαίνονται «λίγα». Πάντα έχω και νομίζω πάντα θα έχω μια αίσθηση ανικανοποίητου σε ό,τι αφορά τα κείμενά μου.
Αλλά φτάνω σε κάποιο σημείο, που λέω «ως εδώ μπορώ». Το παραπάνω είναι για τις λογοτεχνικές ιδιοφυίες. Μακάρι να ήμουν κι εγώ μια τέτοια, θα ήθελα, αλλά δεν είμαι.

     Ο κάθε ήρωας του βιβλίου σου, έχει κατά κάποιο τρόπο δρομολογηθεί στον χαρακτήρα του εξ'αρχης  ή στην πορεία οι ανατροπές και οι απρόοπτες εξελίξεις επηρεάζουν και γίνονται και οι ανάλογες εναλλαγές;

Fani Kexagia Το δεύτερο. Υπάρχει στο μυαλό μου ένα γενικό πλάνο, αλλά από τη στιγμή που ο κάθε ήρωας πλαστεί, από εκεί και μετά

είναι σαν να αποκτά τη δική του βούληση και να ενεργεί αυτόβουλα. Κάνει τα δικά του, αν με καταλαβαίνετε…
Εγώ απλώς τον ακολουθώ και τον υπηρετώ.

          Ποιο είναι το ΜΟΤΟ που ακολουθείς; 

Fani Kexagia  Όλα για κάποιον λόγο γίνονται…