Το λάθος της συγγνώμης — Wanda Chuard, Εκδόσεις Ενάλιος Ωκεανός . Mε την ματιά της Εύας Νάτση

Τι είναι τελικά η συγγνώμη; Μια πράξη γενναιότητας ή μια προδοσία απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό; Είναι γέφυρα που ενώνει ή μια παγίδα που σε κλείνει για πάντα στον κύκλο του πόνου; Και ποιος αποφασίζει αν είναι λύτρωση ή τιμωρία; Αυτά τα ερωτήματα αναδύθηκαν από τις πρώτες κιόλας σελίδες του νέου μυθιστορήματος της Βενετίας Chuard και με συνόδευσαν μέχρι την τελευταία λέξη.

Η ιστορία δεν απλώνεται σαν ένα απλό αφήγημα, αλλά σαν ένα πέπλο γεμάτο σκιές που ανοίγει σιγά σιγά. Οι ήρωες δεν είναι μακρινοί, δεν είναι πλαστικοί. Στέκονται μπροστά σου, σε κοιτούν, σε ακινητοποιούν. Ο Ντίνος με την ενοχή και την αμφιταλάντευσή του, η Μαργαρίτα με την ανάγκη για αγάπη που συγκρούεται με τον φόβο, η Έλενα με τη σιωπή που γίνεται συνενοχή, η Σόφι με την αθωότητα που κληρονομεί ξένα μυστικά… όλοι τους είναι ψυχές γυμνές, που κουβαλούν βάρος μεγαλύτερο από το σώμα τους. Στις ρωγμές τους βλέπεις τις δικές σου ρωγμές. Στα βλέμματά τους διαβάζεις τις δικές σου αναμνήσεις. Στα σιωπηλά τους δάκρυα αναγνωρίζεις δάκρυα που δεν τόλμησες να αφήσεις να φανούν.

Η Βενετία Chuard γράφει με θάρρος. Δεν φοβάται να ανοίξει σκοτεινά δωμάτια. Στις σελίδες της υπάρχει κακοποίηση που τυλίγεται στη σιωπή, χειραγώγηση που φοράει το προσωπείο της αγάπης, ελευθερίες που παραχωρούνται λίγο λίγο μέχρι να χαθούν ολοκληρωτικά. Υπάρχει συγκάλυψη που βαραίνει περισσότερο από το ίδιο το λάθος, και συγγνώμες που ειπώνονται μόνο για να κρατηθούν ισορροπίες πάνω σε σαθρά θεμέλια. Όμως η συγγραφέας δεν σταματά στη σκοτεινή διαπίστωση. Μέσα από το πλέγμα των χαρακτήρων αφήνει πάντα να μπει μια χαραμάδα φωτός, μια αλήθεια που, όσο κι αν την πνίγεις, βρίσκει τρόπο να βγει στην επιφάνεια.

Η γραφή της είναι μαχαιριά και χάδι μαζί. Ρεαλιστική, χωρίς στολίδια, αλλά με μια ποιητική δύναμη που σε καρφώνει στη θέση σου. Οι χώροι δεν είναι ουδέτεροι: είναι σκηνές φορτισμένες, τοίχοι που κρύβουν ψίθυρους, δωμάτια που κουβαλούν αόρατο αίμα. Οι λέξεις στάζουν σαν σταγόνες που άλλοτε καίνε και άλλοτε παγώνουν. Οι σχέσεις βαραίνουν τα πρόσωπα σαν μάσκες που δεν μπορούν να βγουν, κι οι συγγνώμες σέρνονται σαν αλυσίδες που μπλέκονται στα πόδια των ηρώων.

Το βιβλίο δεν σου επιτρέπει να παραμείνεις αμέτοχος. Δεν είναι μια ιστορία που «διαβάζεται» για να περάσει η ώρα. Είναι μια εμπειρία που σε ταρακουνά. Σε αναγκάζει να αναμετρηθείς με τα πιο δύσκολα ερωτήματα: Πόσες φορές συγχωρήσαμε μόνο και μόνο για να σωπάσουμε; Πόσες φορές θυσιάσαμε την ψυχή μας για να κρατήσουμε όρθιο κάτι που ήδη είχε γκρεμιστεί; Και πόσες φορές η συγγνώμη μας δεν ήταν πράξη αγάπης, αλλά λάθος που μας έδεσε πιο σφιχτά στην ίδια αλυσίδα;

Η παρουσίαση του βιβλίου στην Αθήνα, με την ίδια τη συγγραφέα να μιλά με πάθος για το έργο της, ήρθε να επιβεβαιώσει αυτή τη δύναμη: δεν πρόκειται απλώς για λογοτεχνία, αλλά για μια αλήθεια που θέλει να ακουστεί. Και η φωνή αυτή φτάνει δυνατή στον αναγνώστη.

"Το λάθος της συγγνώμης" είναι μια τολμηρή κατάδυση στα πιο κρυφά βάθη της ψυχής. Ένα μυθιστόρημα που δεν χαϊδεύει, αλλά σκάβει. Δεν προσφέρει εύκολες απαντήσεις, αλλά σου δίνει το θάρρος να σταθείς απέναντι στον εαυτό σου. Και στο τέλος σε αφήνει με ένα ερώτημα που δεν παύει να καίει: ποια συγγνώμη σώζει και ποια μας προδίδει;