Σήμερα σας γράφω την κριτική μου για ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα με τίτλο «Ο χρησμός της κουκουβάγιας» της Ειρήνης Μαλάμου, το οποίο κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Λιβάνη. Τη συγγραφέα την γνωρίσαμε με το «Μαύρο νυφικό» και ομολογώ πως την είχα ξεχωρίσει από το πρώτο της πόνημα. Οι λόγοι συγκεκριμένοι και ουσιαστικοί. Η Μαλάμου ξέρει να πλάθει ιστορίες βασισμένες σε αληθινά γεγονότα συνδυάζοντας άψογα τα ήθη και τα έθιμα ενός τόπου με υποθέσεις που ξεχωρίζουν για την πρωτοτυπία και το ρεαλισμό τους. Παράλληλα, οι ήρωες είτε είναι οι πρωταγωνιστές είτε συμπληρώνουν απλά το παζλ της ιστορίας, μιλάνε στην καρδιά σου γιατί τους νιώθεις και κατανοείς τις πράξεις και τα κίνητρα που τις διέπουν. Για μια ακόμη φορά, λοιπόν, αντιλήφθηκα πως η συγγραφέας αυτή δεν είναι μια μηχανή παραγωγής βιβλίων, αλλά μια λογοτέχνης που δίνει πνοή σε γεγονότα που καθηλώνουν σεβόμενη πάντα την ιστορία του τόπου που διαδραματίζεται η πλοκή.
Στο δεύτερο της βιβλίο, μας μεταφέρει το 1944 στη Χασιά, ένα αρβανιτοχώρι τα χρόνια της γερμανικής κατοχής, στο οποίο εξαφανίζεται μυστηριωδώς η Μαρία, η κόρη του άρχοντα Αποστόλη Κόλλια. Την ψάχνει στη μονή Κλειστών το 1974, όπου τα φαντάσματα ξυπνάνε μνήμες και τα τριάντα χρόνια εξαφάνισης ζητούνε απαντήσεις. Στην ιστορία, όμως, εμπλέκεται ο μυστηριώδης Αλέξανδρος Αρζινός, οποίος κυνηγημένος για ανομήματα και εγκλήματα άλλων μπαρκάρει για να γλυτώσει. Πρόσωπα που βιώνουν το δικό τους Γολγοθά ήρθε η στιγμή να φανερωθούν, να πάρουν απαντήσεις και ένα μυστικό ετών να βγει στο φως.
Είναι ένα πολυδιάστατο, ογκώδες μυθιστόρημα το οποίο δεν μπορείς να το αφήσεις από τα χέρια σου. Με το που ξεκινάς την ανάγνωση η συγγραφέας σε αιχμαλωτίζει στον ιστό της γραφής της και δεν θέλεις να δραπετεύσεις αν δεν δεις πως θα εξελιχτεί αλλά και πως θα κλείσει η ιστορία. Το βιβλίο είναι ποτισμένο με αγάπη αλλά και με την έννοια της τιμής καθώς και με την απληστία κάποιων ανθρώπων που μπροστά στην ματαιοδοξία τους είναι ικανοί για τα πάντα. Με μυστηριακή υποβλητική ατμόσφαιρα και έντονη αρβανίτικη νοοτροπία παρακολουθούμε τους πρωταγωνιστές να κρύβονται γιατί φοβούνται, να τολμούνε επειδή έφτασε ο κόμπος στο χτένι, να ερωτεύονται και να παλεύουν για αφεθούν στην παράφορη αγάπη αλλά πάνω από όλα να μάχονται με τον σκληρότερο αντίπαλο. Τον εαυτό τους. Ανάμεσα στο καλό και στο κακό, απόσταση μικρή, προσπάθεια μεγάλη και οι ήρωες πιόνια της μοίρας, των θέλω τους όμως πάνω δέσμιοι μυστικών που σοκάρουν. Λάθη που κόστισαν προσωπικές ελευθερίες, αλήθειες που δεν ειπώθηκαν τη στιγμή που έπρεπε και όνειρα που απεγνωσμένα θέλουν εκπλήρωση. Άραγε, ως που είναι ικανός να φτάσει ο καθένας για την αγάπη, για τον πλούτο μα πάνω από όλα μπορεί η συγχώρεση να φέρει την εξιλέωση;
Η συγγραφέας με μαεστρία μας μεταφέρει από το παρελθόν στο παρόν και εναλλάξ. Διαχειρίζεται δύσκολα θέματα όπως η τιμή, η τραχύτητα του χαρακτήρα, η απληστία με ρεαλισμό και παραστατικότητα. Ηθογραφεί διεισδυτικά τους ήρωες δίχως ωραιοποιήσεις, κρατώντας αποστάσεις, αφήνοντας τον αναγνώστη να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα για την ψυχή και τις πράξεις τους. Οι διάλογοι γεμάτοι φυσικότητα με την αρβανίτικη ντοπιολαλιά εκεί που είναι αναγκαία δίνουν τη δική τους ώθηση στην ιστορία, η οποία καλπάζει δίχως ανούσια πλατιάσματα και περιγραφές. Δεν γίνεται να μην σταθώ πως με επιτυχία μας μεταφέρει στην δύσκολη ζωή των ναυτικών και νομίζεις και εσύ ο αναγνώστης πως έχεις μπει στο καράβι και συμμετέχεις στα βάσανα και στους καημούς τους. Επίσης, φαίνεται πως έκανε ενδελεχή έρευνα στα χρόνια της γερμανικής εισβολής, στην δικτατορία μα πάνω από όλα στην αρβανίτικη ψυχοσύνθεση. Δεν γνώριζα πολλά πράγματα για τους Αρβανίτες και την ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία τους, όμως κατάφερε να μου τους συστήσει και να τους ξεχωρίσω.
Χωρίς να θέλω να σας κουράσω με τεχνικές λεπτομέρειες θα πρόσθετα πως από άποψη δομής, σκιαγράφησης χαρακτήρων, υπόθεσης όλα είναι άψογα δουλεμένα χωρίς να έχω καμία διάθεση υπερβολής. Είναι από τα βιβλία που δε βρίσκεις ψεγάδια και καταλαβαίνεις πως η συγγραφέας δούλεψε καιρό δίνοντας το είναι της. Και όλα αυτά σε συνδυασμό με πληθώρα συναισθημάτων που βιώνεις κατά τη διάρκεια του λογοτεχνικού ταξιδιού. Σου προσφέρει συγκινήσεις απλόχερα και προβληματισμό για το πώς εσύ θα λειτουργούσες αν ήσουν πρωταγωνιστής της ιστορίας. Στο τέλος λυτρώνεσαι και παίρνεις απαντήσεις.
Άστο ντούε, λοιπόν… με το έτσι θέλω, ό,τι ακριβώς σημαίνει αυτή η αρβανίτικη έκφραση σας λέω πως ο χρησμός της κουκουβάγιας για εσάς δεν θα είναι οδυνηρός ή χαρμόσυνος… θα είναι συγκλονιστικά διαπεραστικός!!!
Βαθμολογία:10
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου