Η Μαίρη Κόντζογλου αποδεικνύει για άλλη μια φορά πως είναι μια από τις πιο στιβαρές και βαθιά ουσιαστικές φωνές της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Με τη διλογία "Από ήλιο σε ήλιο – Αποσπερίτης και Ανέσπερος" – μας χαρίζει δύο βιβλία που δεν είναι απλώς αφηγήσεις, αλλά ολόκληροι κόσμοι, πλεγμένοι με μνήμες, πάθη, μυστικά και το ακατανίκητο φως της Ελλάδας.
Στον "Αποσπερίτη" το σκοτάδι συναντά το φως της δύσης. Ο ήλιος σβήνει μέσα σε ιστορίες γεμάτες πόνο, έρωτα και βαθιά ανθρωπιά. Στον "Ανέσπερο", ο κύκλος συνεχίζεται. Η ανατολή φέρνει νέα ελπίδα, νέες συγκρούσεις, νέες δοκιμασίες. Μαζί, τα δύο βιβλία συνθέτουν μια σπονδή στον χρόνο και στην ανθρώπινη μοίρα – μια πορεία "από ήλιο σε ήλιο", από τη φθορά στην αναγέννηση, από το σκοτάδι στη λάμψη.
Η Κόντζογλου δεν γράφει απλώς ιστορίες, υφαίνει έναν καμβά όπου οι ήρωες ανασαίνουν αληθινά. Με αμεσότητα, λυρισμό αλλά και αλήθειες που πονάνε, μας ταξιδεύει σε τοπία οικεία και συνάμα μυθικά. Το τοπίο γίνεται πρωταγωνιστής, η φύση συνδιαλέγεται με τον άνθρωπο, κι όλα αυτά κάτω από το αιώνιο βλέμμα του ήλιου.
Η διλογία "Από ήλιο σε ήλιο" είναι μια κατάθεση ψυχής. Ένα έργο που μιλάει για τη ζωή όπως είναι: γεμάτη αντιθέσεις, φως και σκοτάδι, πτώσεις και ανατάσεις. Είναι από εκείνα τα βιβλία που δεν διαβάζονται απλώς, αλλά αφήνουν χαραγμένο μέσα σου ένα αποτύπωμα ανεξίτηλο.
Αν θες να βιώσεις τη λογοτεχνία σαν εμπειρία, όχι απλώς σαν ανάγνωση, τότε αυτή η διλογία είναι μονόδρομος.
Η Ατόφια Ιστορία
Η δράση τοποθετείται στη Σέριφο, στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα. Ένα νησί άνυδρο, φτωχό, αλλά γεμάτο πλούτο στα σπλάχνα του. Εκεί, οι κάτοικοι εργάζονται στα μεταλλεία «από ήλιο σε ήλιο», με αντάλλαγμα έναν πενιχρό μισθό και καμία προστασία.
Στον "Αποσπερίτη", το 1886, φτάνει στο νησί ο Γερμανός επιχειρηματίας Εμίλ Γκρόμαν. Εκμεταλλεύεται το έδαφος, αλλά και τους ανθρώπους, χτίζοντας μια αυτοκρατορία πάνω στον ιδρώτα και το αίμα τους. Ανάμεσα στους εργάτες ξεχωρίζει ο Περσέας, που χάνει τον πατέρα του σε εργατικό δυστύχημα. Από παιδί σημαδεμένο από τον θάνατο, γίνεται άντρας αποφασισμένος να ορθώσει ανάστημα. Ο έρωτάς του με την Κατερινέτα συγκρούεται με ταξικά στεγανά, αλλά γίνεται φλόγα που δεν σβήνει.
Στον "Ανέσπερο", οι εξελίξεις κορυφώνονται. Η Ανδρομέδα, σύζυγος του Γκρόμαν, παγιδευμένη ανάμεσα στη σιωπή και στην προσωπική της θλίψη, βρίσκει τη δύναμη να ξαναγεννηθεί. Οι εργάτες με μπροστάρη τον Κωνσταντή Σπέρα και τον Περσέα κηρύσσουν απεργία. Η Σέριφος φλέγεται από εξεγέρσεις, αίμα χύνεται, αλλά ο αγώνας τους γράφει Ιστορία: η μεγάλη απεργία του 1916 γίνεται σημείο-σταθμός για το εργατικό κίνημα στην Ελλάδα.
Η Μαίρη Κόντζογλου δένει το ιστορικό με το μυθολογικό. Η Σέριφος, νησί του Περσέα και της Ανδρομέδας, δεν είναι τυχαία επιλογή. Ο μύθος και η πραγματικότητα γίνονται ένα, δίνοντας στην αφήγηση επικό και λυρικό βάθος.
Η Λυρική Σύνθεση
Η διλογία "Από ήλιο σε ήλιο" δεν είναι απλώς λογοτεχνία. Είναι ένα ηχηρό τραγούδι για τη γη, τον μόχθο, τον έρωτα και την ελευθερία. Είναι μια ιστορία που μυρίζει αλάτι και σκόνη μεταλλείου, που ακούγεται σαν χτύπος σφυριού σε στοά, σαν ψίθυρος ερωτευμένων σε πέτρινα σοκάκια.
Στον "Αποσπερίτη", ο ήλιος δύει με κόκκινο αίμα, τα όνειρα βαραίνουν κάτω από τον ιδρώτα της δουλειάς, κι ένας νεαρός Περσέας στέκεται όρθιος απέναντι σε έναν κόσμο άδικο. Στον "Ανέσπερο", η ανατολή φέρνει την ελπίδα: γυναίκες που τολμούν να μιλήσουν, εργάτες που ορθώνουν φωνή, μια κοινωνία που βγαίνει από τον λήθαργο.
Η Κόντζογλου γράφει με τρόπο που σε μαγνητίζει. Δεν στήνει μόνο μια πλοκή, στήνει μια εμπειρία. Σε κάνει να περπατάς στις στοές, να νιώθεις την αγωνία, να δακρύζεις για τις απώλειες, να ανατριχιάζεις μπροστά στον αγώνα. Η Σέριφος γίνεται ζωντανή, ένας τόπος-σύμβολο όπου μύθος και πραγματικότητα ενώνονται για να γεννήσουν Ιστορία.
Αυτή η διλογία δεν είναι μόνο ένα αφηγηματικό ταξίδι. Είναι μια σπονδή στον άνθρωπο που αντιστέκεται. Ένα βιβλίο που σε αφήνει να σκεφτείς πως τίποτα δεν χαρίζεται – όλα κερδίζονται με αγώνα, αίμα και ψυχή.
Κι όταν κλείνεις και τα δύο βιβλία, μένεις με μια βεβαιότητα: ότι ο ήλιος μπορεί να δύει, αλλά ποτέ δεν σβήνει. Γιατί πάντα θα ανατέλλει ξανά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου