ΔΕΜΦΙΣ – Ένα μυθιστόρημα που μου μίλησε στη γλώσσα της καταγωγής μου! Κωνσταντίνος Παπαθανασιου, εκδόσεις ΠΝΟΗ. Με την ματιά της Εύας Νάτση

 Δεν ήταν απλώς ένα καλό βιβλίο.

Ήταν κάτι πολύ πιο δυνατό. Ήταν εκείνο το σπάνιο έργο που δεν διασχίζει απλώς τις σελίδες σου – αλλά ξεκλειδώνει μνήμες, ερεθίζει τις ρίζες σου, ξυπνά τη βαθιά καρδιά σου, όπως λέει και ο ίδιος ο συγγραφέας μέσα από τη γραφή του.

Το ΔΕΜΦΙΣ του Κωνσταντίνου Παπαθανασίου είναι ένα ταξίδι διπλής κατεύθυνσης: πίσω στον χρόνο και βαθιά μέσα στον άνθρωπο. Δεν προσφέρει μόνο πλοκή και αγωνία – κι ας είναι ένα στιβαρό, καλοκουρδισμένο αστυνομικό μυθιστόρημα. Προσφέρει κάτι πιο σπάνιο: εθνική μνήμη με λογοτεχνική ευαισθησία, φιλοσοφία που δεν φωνάζει αλλά ενσταλάζεται, Ιστορία που δεν διδάσκεται αλλά βιώνεται.

🕰 Η αφήγηση πλέκει δύο χρόνους:

– Το 1939, λίγο πριν τη φρίκη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με τον Ιταλοεβραίο αρχαιολόγο Αλεσάντρο Φιλιέρι να αναζητά στην αρχαία Δέμφιδα την αλήθεια της επιστήμης του, εγκλωβισμένος στη δίνη ενός καθεστώτος που τον θέλει εργαλείο.

– Το 1982, με τον αστυνόμο Άρη Κωστή να αναλαμβάνει να φωτίσει ένα αεροπορικό “ατύχημα” που μυρίζει σκοτάδι και παλιούς λογαριασμούς.

Ανάμεσα τους, μία Ελλάδα που αλλάζει πρόσωπα αλλά όχι ψυχή.

Το Αγρίνιο, η Σύρος, η Δήλος, τα Κύθηρα, η Τεργέστη, η Ρώμη και η Πόλη των Ποντίων — όλα γίνονται ένας χάρτης όπου η ιστορία κυλάει όπως κυλάει και το αίμα: υπόγεια, αληθινά, οδυνηρά.

📚 Η γοητεία του βιβλίου είναι η απόλυτη συνύφανση μυθοπλασίας με Ιστορία. Δεν υπάρχουν πρόχειρες αναφορές. Υπάρχουν στιγμές-εικόνες, λαογραφικά θραύσματα, δημοτικά άσματα, ντοπιολαλιές, ποιήματα, τελετές, παρεξηγήσεις, ξεριζωμοί, έρωτες και φιλίες, όλα πλεγμένα με την ψυχή της πατρίδας μας. Όχι της “τουριστικής Ελλάδας”, αλλά της άλλης, της άχρονης, της ντροπαλής, της βαθιάς.

🎭 Και οι χαρακτήρες δεν είναι απλώς φορείς πλοκής.

Ο Φιλιέρι και ο Κωστής είναι δύο διαφορετικές εκφάνσεις της ευθύνης – ο ένας απέναντι στην Ιστορία, ο άλλος απέναντι στην Αλήθεια.

Η Αντιγόνη, η Έρυς, ο παπάς του Μπαμπαλιού, ο γιατρός, ο Μπομπ, ακόμα και οι σιωπηλοί ήρωες που εμφανίζονται για λίγες σελίδες — όλοι έχουν φωνή.

Και κάθε φωνή κουβαλά την εποχή της. Όπως ο παπάς του Πόντου και ο αρχαιολόγος που συνεννοούνται σε δυο διαφορετικές ελληνικές διαλέκτους, αποδεικνύοντας ότι η γλώσσα της ψυχής είναι πάντα μία.

🔍 Το αστυνομικό σκέλος δεν είναι απλώς “πλοκή”. Είναι ο μηχανισμός αφύπνισης. Το νήμα που ενώνει τις εποχές, τα λάθη, τις ενοχές και τα απωθημένα. Και ο Παπαθανασίου, με λεπτότητα και ακρίβεια, δεν αφήνει τίποτα στην τύχη. Κάθε ανατροπή είναι δίκαιη. Κάθε αποκάλυψη πονά.

💔 Το τέλος δεν είναι χολιγουντιανό. Και ευτυχώς.

Γιατί η ζωή δεν κάνει χάρη σε όσους κουβαλούν ιδανικά.

Και συχνά, η κάθαρση δεν έρχεται για τον ήρωα, αλλά για τον αναγνώστη.

Γιατί είναι αυτός που μένει πίσω — με μια πικρή γεύση, αλλά πιο γεμάτος.

Το ΔΕΜΦΙΣ είναι από εκείνα τα έργα που σε κάνουν να σκέφτεσαι πολύ μετά την τελευταία σελίδα.

Για το παρελθόν σου. Την πατρίδα σου. Τη σιωπή που κουβαλάς χωρίς να το ξέρεις.

Και ναι — ξύπνησε και τη δική μου βαθιά καρδιά.

Ένα βιβλίο που δεν επιζητά να εντυπωσιάσει.

Απλώς — θέλει να θυμάσαι.

Και το καταφέρνει. Για πάντα.