«…έπλεκαν οι Υφάντρες, που έκρυβε στα σπλάχνα της, τον εξαίσιο ιστό τους και τους κρατούσαν όλους μέσα τους. Οι ζωές όλων έπαιρναν θέση στο εξαίσιο υφαντό τους. Κάθε παράσταση και μια ζωή, κάθε κομμάτι και μια καινούρια ιστορία».
Εξαίσιος είναι και τρόπος που η βασιλική Διαμαντή «υφαίνει» την ιστορία της Λεϊλά-Λυδίας και του Άγγελου, μέσα από συνταρακτικά γεγονότα της Ιστορίας, εμπνευσμένη από τον μύθο της Αράχνης και της «λυδίας λίθου».
«Μύθος κι αυτό; Κι αν οι μύθοι βγαίνουν από τη ζωή»;
Δύο περιοχές, η Ξάνθη και η Κωνσταντινούπολη, γίνονται το πεδίο δράσης της ιστορίας, από τις αρχές έως και τα τέλη του 20ου αιώνα και οι σημαντικές στιγμές της ευαίσθητης Ιστορίας των δύο χωρών παίρνουν σάρκα και οστά μέσα από την πορεία της οικογένειας Κουγιουντζόγλου -τρεις γενιές- και τη θολή φιγούρα μιας γυναίκας με καταγωγή από το Αίδίνι, την αρχαία Λυδία της Μικράς Ασίας. Είναι ανθρώπινη η δύναμη που ωθεί τις πράξεις να συντελούνται μέσα από το μίσος; Απέναντι στην ορμή και τον συναισθηματικό καταναγκασμό της αγάπης και του έρωτα η μοίρα στήνει παγίδες και δοκιμασίες για να φανερώσει την απόλυτη υπόσταση των σημαντικότερων στοιχείων της ανθρώπινης φύσης. Η αντίξοη σχέση του Άγγελου και της Λυδίας έχει τη μορφή των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Ανταμώνουν τυχαία και ερωτεύονται σφοδρά, παρακάμπτοντας τις θρησκευτικές και κοινωνικές τους διαφορές όταν υπογράφεται η ελληνοτουρκική συνεργασία, το 1947. Όσο η ανταλλαγή πολιτισμού διέπει τις σχέσεις των δύο χωρών, ο έρωτας και η αγάπη γίνονται αντίβαρο στις αιώνιες διαφορές των δύο λαών (άραγε ποιος πιστεύει πως μπορεί να συμβεί αυτό;). Η σχέση των δύο ηρώων βουτά μέσα στο πολιτικό καζάνι που βράζει και η Ιστορία καθοδηγεί τις πράξεις τους ενδόμυχα. Το άγεσθαι και φέρεσθαι κρύβει κώδικες άλλων εποχών που αντιδρούν στο νέο και το πρωτοποριακό. «Υπάρχουν πάντα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τους λαούς και τα κουβαλάνε στους αιώνες. Δεν μπορούν να γλυτώσουν από αυτά…». Ένα χρέος ηθικής, ξεπερασμένης κοινωνικής πραγματικότητας παίρνει μορφή ανατρεπτική. Ένα λάθος, ένα ψέμα, ο φόβος και η αμφιβολία προκαλούν μια αλυσίδα αντιδράσεων. Η Ιστορία θα ορίσει καινούρια πορεία. Η 7η Δεκεμβρίου του 55΄ είναι η πρώτη ένδειξη για το τι θα επακολουθήσει για τους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης· την ίδια κατάληξη έχει και η σχέση των ηρώων. Ζωές χάνονται, άλλες παίρνουν τη θέση τους, όμως, η ιστορία του βιβλίου έχει ήρωες μισούς ανθρώπους. Μοιρασμένους σε δύο χώρες, σε δύο πολιτισμούς σε δύο μύθους, σε δύο Ιστορίες.
Όσο προχωράει η ιστορία τόσο εντείνεται η αγωνία -είναι δύσκολο ο αναγνώστης να ξεκαθαρίσει τα συναισθήματά του, να διαλέξει ήρωα, να καθορίσει το καλό και το κακό, το άδικο και το δίκιο. Παίρνει τη μορφή των πρωταγωνιστών νιώθει την ίδια οδύνη, ένταση, αμφιβολία και περιέργεια. Η Κωνσταντινούπολη είναι η πόλη που ρουφάει τους ανθρώπους στα σοκάκια και στην ιστορία της. Οι υφάντρες δημιουργούν ένα κουκούλι που δύσκολα ξεφεύγει όποιος βρεθεί στην πλατεία Ταξίμ, στο Πέραν, στη Βλάγκα και στα Ψωμαθιά. Μαζί και ο αναγνώστης τυλίγεται στον ιστό που υφαίνει η Αράχνη του μύθου. Η αγάπη παίρνει μορφή στοιχήματος. Στα τελευταία κεφάλαια θα αναδειχθεί η δύναμη και η νίκη της. Στο τέλος, με μια εύστοχη αναδρομή στο παρελθόν, θα διαφωτιστεί ένα από τα πιο δραματικά κομμάτια αυτής της ιστορίας (λυπάμαι που δεν μπορώ να σας αποκαλύψω λίγα περισσότερα στοιχεία, σίγουρα διαβάζοντας την Υφάντρα της πόλης θα καταλάβετε γιατί).
Το βιβλίο της Βασιλικής Διαμαντή είναι μια ιστορία που δεν μπορεί να πάρει εύκολα ένα τελεσίδικο χαρακτηρισμό, ως προς το είδος του. Εμπεριέχει μια δυνατή ιστορία αγάπης, η οποία στην πορεία της αλλάζει μορφές κι έτσι εδραιώνει τη μεγάλη της δύναμη, καθοδηγείται από σημαντικά ιστορικά γεγονότα, που της δίνουν μια εξαιρετική βαρύτητα και μια ιδεατή αληθοφάνεια, μιας και αρκετές φορές ο αναγνώστης μπαίνει στο πειρασμό να αναρωτηθεί για την αλήθεια ή τον μύθο αυτού που διαβάζει -εξαιρετικά γοητευτικό, οφείλω να ομολογήσω. Εν τέλει, όμως, πρόκειται για ένα λογοτεχνικό ψυχογράφημα, αφού επικεντρώνεται στην ψυχολογική ανάλυση των ηρώων, στα ψυχολογικά χαρακτηριστικά τους, στην προσωπικότητα και στα συναισθήματά τους, στα αίτια της συμπεριφοράς τους. Η δομή του βιβλίου είναι πλούσια σε διαλόγους που παραπέμπουν σε σενάριο με αποτέλεσμα η φαντασία του αναγνώστη να δημιουργεί εικόνες προσώπων, τοποθεσιών και σκηνών. Εν ολίγοις, το μυαλό δημιουργεί τόσες πολλές διεργασίες, οπτικές και ηχητικές ταυτόχρονα που προκαλείται μια εγκεφαλική πληρότητα. Ο δε λόγος είναι έντεχνα διαμορφωμένος ώστε ο αναγνώστης να εστιάζει στην ουσία των λεγόμενων και όχι στην πολυπλοκότητα των φράσεων. Η ιστορία του βιβλίου έχει ως πυρήνα εξέλιξης τη λυδία λίθο, με τη σημειολογική της έννοια, αλλά την ίδια διαδικασία καλείται και ο αναγνώστης να χρησιμοποιήσει για να εξακριβώσει, να πεισθεί και να δοκιμαστεί μαζί με τους ήρωες. Ο ορισμός της πέτρας αυτής λέει πως αν συρθεί ένα κομμάτι χρυσού στην επιφάνεια της θα αφήσει ένα χαρακτηριστικό ίχνος. Άραγε, όσοι ήρωες συρθούν πάνω σε αυτήν την πέτρα τι ίχνος θα αφήσουν; Πόση είναι η αξία τους;
Σας το προτείνω ανεπιφύλακτα· η δύναμη της αγάπης και το μυστήριο της Υφάντρας της Πόλης θα σας καθηλώσει…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου