ΝΕΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ / ΕΚΔ. ΠΑΤΑΚΗ

ΓΡΑΜΜΑ ΣΕ ΕΝΑΝ ΝΕΟ ΠΟΙΗΤΗ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Συγγραφέας: ΒΙΡΤΖΙΝΙΑ ΓΟΥΛΦ
Μετάφραση: ΘΩΜΑΣ ΣΚΑΣΣΗΣ

Η επιλογή των δέκα χαρακτηριστικών αυτών δοκιμίων της Βιρτζίνια Γουλφ, από τα πολλά που είχε δημοσιεύσει σε εφημερίδες και περιοδικά για να συγκεντρωθούν αργότερα σε συλλογές, έγινε με κριτήριο τη θεματική τους, έτσι ώστε να καλύπτεται ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων της συγγραφής που απασχολούσαν τους λογοτέχνες κατά την εποχή του μεσοπολέμου. Τα δοκίμια του παρόντος τόμου καλύπτουν εκτεταμένη χρονική περίοδο, καθώς γράφτηκαν από το 1919 μέχρι το 1940, και παρατίθενται με χρονολογική σειρά.

Αναφερόμενη στο έργο πολυάριθμων πεζογράφων, ποιητών και κριτικών, όπως του Σαίξπηρ, του Νταν, του Καρλάυλ, του Γκαλζγουόρδυ, της  Όστιν, του Ντίκενς, του Μπέννετ, του Τολστόι, του Φλομπέρ, του Προυστ, του Φόρστερ, του Λόρενς, του  Έλιοτ, του Τζόυς, του Χέμινγουεϋ κ.ά., η Γουλφ θίγει επίμαχα θέματα της συγγραφής (έμπνευση, θέμα, τεχνοτροπία, ύφος, χαρακτήρες), συγκρίνει τεχνοτροπίες και αναλύει τον κοινωνικό και ιστορικό περίγυρο (κοινωνικές τάξεις, πολιτική, σημαντικά γεγονότα) που επηρεάζει και διαμορφώνει τη συνείδηση των ανθρώπων που γράφουν, επισκοπώντας και αντιπαραθέτοντας με εξαιρετική διαύγεια σημαντικές περιόδους και ρεύματα της λογοτεχνίας. Ιδιαίτερο είναι και το δοκίμιό της Γράμμα σε έναν νέο ποιητή, που δίνει τον γενικό τίτλο στην παρούσα συλλογή, καθώς απαντά στο αιώνιο ερώτημα για τη δυσκολία του να γράψει κανείς ποίηση σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο αναταραχών, κοινωνικών αλλαγών και τεχνολογικής προόδου.

Η Βιρτζίνια Γουλφ (1882-1941) υπήρξε μία από τις σημαντικότερες μυθιστοριογράφους του 20ού αιώνα και μαζί με τον Τζόυς θεωρούνται οι κορυφαίοι ανανεωτές του μυθιστορήματος  στην αγγλόφωνη λογοτεχνία.  Εκτός από πεζογράφος, η Γουλφ υπήρξε και κορυφαία δοκιμιογράφος, μερικά από τα δοκίμιά της δε (τα οποία περιέχονται και στον παρόντα τόμο) θεωρούνται πλέον κλασικά. Στη διάρκεια του μεσοπολέμου διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στη λογοτεχνική ζωή του Λονδίνου ως μέλος της ομάδας Μπλούμσμπερυ, αλλά και ως υπεύθυνη του εκδοτικού οίκου Hogarth Press, που είχε ιδρύσει το 1917 με τον σύζυγό της Λέναρντ. 

Τα πιο γνωστά της έργα είναι τα μυθιστορήματα: Νύχτα και μέρα (1919), Η κυρία Ντάλλογουεϋ (1925), Στον φάρο (1927), Τα κύματα (1931), Ανάμεσα στις πράξεις (1941 – ημιτελές), η βιογραφία/παρωδία Ορλάντο (1928) –εμπνευσμένο από τον έρωτά της για τη Βίτα Σάκβιλ-Γουεστ–  και το εκτενές δοκίμιο Ένα δικό σου δωμάτιο (1929), το οποίο περιέχει και την παροιμιώδη φράση: «Μια γυναίκα πρέπει να έχει χρήματα και ένα δωμάτιο δικό της, αν πρόκειται να γράψει μυθιστορήματα». Αυτοκτόνησε το 1941, σε ηλικία 59 ετών, έχοντας για  χρόνια υποφέρει από κρίσεις μανιοκατάθλιψης.

Ο ΑΔΙΑΦΟΡΟΣ
ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΩΝ ΝΕΑΝΙΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ

Συγγραφέας: ΜΑΡΣΕΛ ΠΡΟΥΣΤ
Μετάφραση: ΒΑΣΩ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ,
                   ΝΙΚΗ ΚΑΡΑΚΙΤΣΟΥ-DOUGÉ

Από το 1893 µέχρι το 1896 ο νεαρός Προυστ ακονίζει τα µαχαίρια του ως συγγραφέας στο

περιοδικό La Revue blanche. Αποσπασµατικά, προσχεδιάζει ένα προσωπικό, µελλοντικό 

ακόµη, σύµπαν. Η οµοφυλοφιλική εξοµολόγηση στο Πριν πέσει η νύχτα εκθέτει τα άγχη 

του πόθου-πόνου, το σύντοµο Ανάµνηση επικεντρώνεται εξ ολοκλήρου στη δύναµη της 

αίσθησης, ενώ το Κατά της ασάφειας, τελευταίο του κείµενο για το La Revue blanche, 

επιβεβαιώνει το ενδιαφέρον του για την υιοθέτηση µιας µαχητικής στάσης, αλλά και τη 

βούλησή του να αναπτύξει έναν προβληµατισµό γύρω από την αλήθεια της λογοτεχνίας. 

Τα κείµενα αυτά, που δε θα συµπεριληφθούν στη συλλογή Τέρψεις και Ηµέραι, το πρώτο 

του βιβλίο που εκδόθηκε το 1896, προσεγγίζουν θέµατα που θα διατρέξουν συνολικά 

ολόκληρο το έργο του Αναζητώντας τον χαµένο χρόνο.

Στον Αδιάφορο, όπως και στο Πριν πέσει η νύχτα, κυριαρχεί ο πόθος. Το διήγηµα αυτό 

πρωτοδηµοσιεύεται την 1η Μαρτίου του 1896 στο La vie contemporaine et Revue 

parisienne réunies. Με τη συµπυκνωµένη αφηγηµατική πλοκή και το τέλειο κλείσιµο της 

ιστορίας ο συγγραφέας µένει πιστός στις υφολογικές απαιτήσεις του διηγήµατος. 

Ακολουθεί την οπτική µιας ερωτευµένης γυναίκας και θεµελιώνει τη φαινοµενολογία της 

παθιασµένης συνείδησης, µελετώντας και αναλύοντας τον έρωτα σε όλη τη διάρκειά του 

(από τη στιγµή που γεννιέται µέχρι το τέλος του), στις ποικίλες περιπλοκές του (κοινωνικές 

και διαπροσωπικές) και στη συναισθηµατική του υπόσταση (ο έρωτας στον Προυστ είναι 

ένας γολγοθάς)…

Ο Μαρσέλ Προυστ (1871-1922) θεωρείται ένας από τους κορυφαίους συγγραφείς του 20ού αιώνα, το δε µυθιστόρηµά του Αναζητώντας τον χαµένο χρόνο ένα από τα πιο φιλόδοξα και σηµαντικά έργα στην ιστορία της λογοτεχνίας. Αισθητιστής, πνευµατικά συγγενής του Ράσκιν (τον οποίο και µετέφρασε) και του Ουάιλντ, διερεύνησε σε βάθος το ζήτηµα του χρόνου και της σχετικότητάς του, της µνήµης και της ανάκλησής της, του έρωτα σε όλες τις εκφάνσεις του, της χαράς της ανάγνωσης. Πέθανε πρόωρα από πνευµονία, χωρίς να 

προλάβει να ολοκληρώσει το magnum opus του.

ΤΡΙΑΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΜΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

Συγγραφέας: ΜΑΡΚ ΜΑΖΑΟΥΕΡ
Εισαγωγή: ΚΩΣΤΑΣ ΚΩΣΤΗΣ
Μετάφραση: ΣΩΤΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

« [...] Λόγω της τρομερής κρίσης που διέρχεται σήμερα η Ελλάδα, σκέφτομαι –όπως, υποθέτω, και πολλοί άλλοι άνθρωποι– τι συνέβη τις τελευταίες δεκαετίες και αναρωτιέμαι πώς και κατά πόσον οι επιλογές και οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν οδήγησαν στο παρόν αδιέξοδο. Όσο πιο πίσω πηγαίνω στο παρελθόν, φτάνοντας σ’ εκείνο το χρονικό σημείο όπου άρχισα για πρώτη φορά να ενδιαφέρομαι σοβαρά για την Ελλάδα, τόσο λιγότερο 
προβλέψιμο γίνεται το όλο πράγμα, τόσο λιγότερο επαρκή φαίνονται πολλά από τα κλισέ για τις ρίζες της κρίσης. 
Κι όμως, όσο περισσότερο το σκέφτομαι, τόσο περισσότερο μπορώ κι εγώ να διακρίνω τώρα πώς από νωρίς κάποια σπέρματα της κρίσης της ευρωζώνης εμφανίζονταν διάσπαρτα παντού γύρω μας».

Mαρκ Mαζάουερ


«[...] Πιστεύω ότι στη Σκοτεινή Ήπειρο συνοψίζεται κατά τον καλύτερο τρόπο όλη η προβληματική που χαρακτηρίζει τη δουλειά του Mαζάουερ. Πρόκειται για ένα έργο που αφήνει πίσω του τα στερεότυπα, δε θεωρεί τίποτε δεδομένο και δεν είναι προϊόν κάποιων αυστηρών κανόνων της ιστορικής μηχανικής. Επίσης πρόκειται για ένα έργο που δεν υπακούει σε οποιονδήποτε κανόνα πολιτικής σκοπιμότητας, παρά το γεγονός ότι είναι εξόχως πολιτικό».

Κώστας Κωστής



O Μαρκ Μαζάουερ είναι ιστορικός και συγγραφέας με ειδίκευση στη σύγχρονη ελληνική, τη βαλκανική και γενικότερα την ευρωπαϊκή ιστορία του 20ού αιώνα. Σπούδασε κλασική φιλολογία και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, στη συνέχεια διεθνείς σχέσεις στο Bologna Center του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, ενώ το 1988 έλαβε το διδακτορικό του στη σύγχρονη ιστορία από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Έχει διδάξει ιστορία στα πανεπιστήμια του Λονδίνου (Birkbeck College), του Σάσσεξ και του Πρίνστον. Σήμερα είναι 
διευθυντής του Heyman Center για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης. Έχει γράψει πολλά βιβλία με θέματα της ειδικότητάς του, ενώ άρθρα του για θέματα ιστορίας και τρέχουσας επικαιρότητας δημοσιεύονται τακτικά στα έντυπα Financial Times, Guardian, London Review of Books, The Nation κ.ά. 
Ο Κώστας Κωστής είναι καθηγητής οικονομικής και κοινωνικής ιστορίας στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών.