Πολλά μυθιστορήματα έχουν φτάσει στα χέρια μου με κέντρο δράσης την μικρασιατική καταστροφή. Είναι θελτική συνταγή για τον αναγνώστη τέτοια βιβλία καθώς αναβιώνουν το τραγικό παρελθόν ξυπνώντας μνήμες φορτίζοντας τον. Κάποια από αυτά, λοιπόν, λόγω του οικείου και γνώριμου θέματος δε με συγκινούν αφού μου δίνουν την εντύπωση χιλιοειπωμένης ιστορίας. Το βιβλίο όμως της Αφροδίτης Σαββίδη «Όταν οι μνήμες ταξιδεύουν» αποτέλεσε ευχάριστη έκπληξη.
Η συγγραφέας παρουσιάζει την ιστορία μιας ελληνικής οικογένειας στην Αττάλεια από τα χρόνια στης ευμάρειας μέχρι τον ξεριζωμό λόγω της μικρασιατικής καταστροφής, την προσφυγιά και το νέο ξεκίνημα στην Ελλάδα. Ο Ιωσήφ, η Αικατερίνη και τα παιδιά τους ζούνε ειρηνικά με τους Τούρκους. Σιγά σιγά η οικογένεια τους γνωρίζει το άσχημο πρόσωπο της μοίρας. Ζούνε γάμους, χαρές αλλά και θανάτους με πίκρες. Η ζωή σαν από πείσμα δεν τους άφηνε να γευτούν την ευτυχία. Πάντα κάποιος έφευγε, πάντα κάποιος έλειπε. Βλέπουμε τη ρευστότητα της σταθερότητας καθώς οι Έλληνες της Μικράς Ασίας στα δύσκολα χρόνια που ο Κεμάλ Ατατούρκ και οι Νεότουρκοι εποφθαλμιούν τα εδάφη και τα πλούτης τους βίωσαν το πόνο του θανάτου, των βασανιστηρίων αλλά και της νέας ζωής για όσους γλύτωσαν, σε μέρη που τους αντιμετώπιζαν καχύποπτα.
Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα το οποίο διαβάζεται απνευστί. Είναι πολυπρόσωπο και παρατηρούμε με αμείωτο ενδιαφέρον τις ζωές των ηρώων. Για κάποιους η μοίρα είναι αδυσώπητη, σε άλλους φέρεται πιο ευνοϊκά και η συγγραφέας όλα τα περιγράφει ολοζώντανα. Ειδικά στις σκηνές της καταστροφής της Σμύρνης, στις συνθήκες στα τάγματα εργασίας είναι άκρως παραστατική με περιγραφές που σοκάρουν με την αλήθεια τους αλλά παράλληλα καταδεικνύουν πως έκανε έρευνα σε πηγές καθώς και πώς βασίστηκε σε μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τον όλεθρο. Άλλωστε, είναι αληθινή ιστορία τα όσα ξεδιπλώνει στις σελίδες του. Ο αναγνώστης δε δυσκολεύεται από τα πολλά πρόσωπα καθώς η Σαββίδη τα «παντρεύει» όλα μαεστρικά και ενώ καταγράφει και ιστορικά γεγονότα δεν κουράζει καθώς δε στέκεται σε αυτά. Μόνο τα παραθέτει και επιμένει στο να αναδεικνύει τις συνέπειες τους στις ζωές των ηρώων.
Κάποια πρόσωπα θα σας αγγίξουν πολύ. Έχουν αυταπάρνηση και καλοσύνη και κυρίως θέληση για ζωή. Προσπαθούν με όσα μέσα διαθέτουν να αναγεννηθούν από τις στάχτες τους και να μην το βάλουν κάτω. Άλλοι θα σας κάνουν να συγκινηθείτε, γιατί θυσιάζονται στο βωμό του πολέμου και των συμφερόντων ενώ μερικοί θα σας θυμώσουν με την ιδιοτέλειά τους και τον δύστροπο χαρακτήρα τους.
Ένα όμως είναι σίγουρο. Οι ήρωες αυτοί και οι μνήμες τους θα σας ταξιδεύσουν. Μου άρεσε. Χωρίς να είναι πρωτότυπο από άποψη θέματος, είχε προσωπικότητες που δεν περνάνε απαρατήρητες, γιατί πολύ απλά ήταν αληθινές. Θα το ξεκινήσετε και δε θα το αφήνετε από τα χέρια σας.
Βαθμολογία: 9/10
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου